11 Eylül. Fransız yapımcı Alan Brigand, farklı milliyetlerden politik duruşlarıyla dikkat çeken 11 yönetmenden 11 Eylül olaylarına dair birer kısa film çekmelerini ister. Yönetmenlere getirilen tek kısıtlama filmlerin 11 dakika, 09 saniye ve 01 kare uzunluğunda olmaları gerekliliğidir.
Bu özgür tutum çok farklı ve uç öykülerin ortaya çıkmasını sağlar. Filmler sadece Amerika’daki olayların kurbanlarıyla duygu birliği yapmak ve saldırıları kınamak amacıyla çekilmiş değillerdir. Amerika’nın ülkelerin içişlerine müdahele eden dış politikasını eleştiren, kulelerin yıkımının Amerikan halkının neler kaybettiğini görmesini sağlayacak bir aydınlanma yaşamasını sağlayacağını savunan kısa filmler, politik tutumlarıyla gösterildikleri tüm festivallerde sansasyon yarattılar.
Projeye katılan yönetmenlerin her biri dünyada ve ülkemizde kendi hayran kitlelerine sahip usta isimler. Farklı ülkelerden, farklı bakış açılarına sahip yönetmenlerin çektiği kısa filmlerin her biri, kendi başına çarpıcı ve eleştirel olmasının yanısıra, birarada izlendiklerinde olayların tüm dünyadaki etkilerini gözler önüne seriyor.
“11 Eylül” farklı duyarlılıkları ve bağlılıkları biraraya getiren kollektif bir film. Her bakış açısı özgürce ve tam bir eşitlik ruhuyla ifade edilmiş. Bu sinematografik mozaik, her bir yönetmen tarafından kabul edilen ortak bir fikri benimsemeden gerçekleştirilmiş.
İçeriğiyle olduğu kadar, ilk kez denenen biçimsel yapısıyla da ilgi çeken film, “Tarih Sinema Buluşması”nda gösterildiği zaman büyük ilgi görmüş ve kapalı gişe oynamıştı.
Filmler
1. Samira Makhmalbaf – İRAN
Genç yönetmen Samira Makhmalbaf, varlığından haberdar olmadıkları bir şehirde yaşananlar yüzünden, yerinden yurdundan olan Afgan çocuklarının hikayesini anlatıyor.
2. Claude Lelouch – FRANSA
Film, İkiz Kuleler’de turist rehberi olan Amerikan sevgilisiyle, New York’ta yaşayan sağır ve dilsiz bir Fransız kadının bakış açısından anlatılıyor.
3. Yusuf Şahin – MISIR
Yusuf Şahin 11 Eylül olaylarının olduğu tarihte film çekimlerindedir. Olaylar karşısında çok sarsılan yönetmen 1983’te Beyrut’ta bir saldırıda öldürülen Amerikan askerinin hayaletiyle karşılaşır. Daha sonra Filistin’de, karşılaştığı Amerikan askeri ile aynı yaşta ölmüş, bir intihar komandosunun ailesini ziyaret eder. Ailesi, oğullarıyla gurur duymaktadır. Savaş, bir kan davasına dönüşmüştür.
4. Danis Tanovic- BOSNA HERSEK
Dünyanın bir başka yerinde yaşanan acı, kendi acınızın önüne geçebilir mi? 11 Eylül 2001’e derin bir acı ile başlayan sadece New York’lular değildi. 11 Temmuz 1995’te Serebneica’da yaşanan korkunç olaylarda yakınlarını kaybeden çok sayıda Bosna’lı, her ayın 11’inde bu acı olayı anarlar. 11 Eylül 2001 sabahı New York’ta olanlar, Serebrenica’da ki bu ritüeli gölgelemek üzeredir.
5. Idrissa Oudregga – BURKİNA FASO
11 Eylül, Amerikan tarihinin en kanlı terör eylemi olarak tarihe geçmiştir. Amerikan hükümeti, dünyanın dört bir yanında, olaydan sorumlu tuttuğu Usama Bin Ladin’i aramaktadır. Hasta annesine ilaç almaktan başka bir düşüncesi olmayan bir genç ve arkadaşları, Bin-Ladin’i ülkelerinde görünce şok geçirirler.
6. Ken Loach – İNGİLTERE
Tarih 11 Eylül 1973, halkın büyük çoğunluğunun desteğini alarak iktidara gelen Allende hükümeti, Pinochet’in yönetimindeki bir askeri darbe ile devrilir. Ülke yıllarca Pinochet’inin diktatörlüğüyle yönetilir. Loach ‘rüzgar eken, fırtına biçer’ atasözünü anımsatan bir tavırla 11 Eylül 2001’den 18 sene önce Şili’de yaşanan olaylardaki Amerika faktörüne dikkatimizi çekiyor.
7. Alejandro Gonzalez Inarritu – MEKSİKA
Alejandro Gonzalez’in çalışması sarsıcı bir yapım. Gonzalez seyircisini, tedirgin edici bir ses bandı ve karanlık bir ekranla başbaşa bırakıyor. Birer flaş patlaması gibi görünüp kaybolan, kulelerden düşen insanların görüntüleri, 11 Eylül ile olaylarını televizyonlardan binlerce kez izlemiş kişiler için bile şok edici imgelere dönüşüyor.
8. Amos Gitai – İSRAİL
Amos Gitai, ustası olduğu plan-sekans yöntemiyle ülkesi ve terör gerçeği üzerine etkileyici bir hikaye anlatıyor. İsrail’de yaşayanlar hemen her gün terör eylemleriyle iç içe yaşarlar. Magazin içerikli bir televizyon programı sunucusu ekibiyle birlikte tesadüfen bir terör olayına tanıklık eder. Ekip anında canlı yayına geçer. Sunucu bir süre sonra, içinde bulundukları korkunç durumun yayınlanmadığını farkeder. New York’ta daha korkunç bir olay olmuştur.
9.Mira Nair – HİNDİSTAN
Ünlü Hint yönetmen filminde, 11 Eylül’den itibaren batı toplumunu kasıp kavuran İslam-Fobisi üzerine yoğunlaşmayı tercih ediyor. Mira Nair 11 Eylül’ün, toplumların birbirine bakış açıları ve dinler arası hoşgörüyü yıkan yanını göz önüne seriyor.
10.Sean Penn – ABD
Yaşlı adamın evinde herşey gölgede, herşey karanlıktadır. Yaşlı adam köhne evinin içinde, olmayan karısıyla, açmayan çicekleriyle, eski güzel günleri sayıklamaktadır. Yaşlı adamın hastalıklı yaşamı, içine ışık sızmayan evinde sürüp gitmektedir, ta ki o mucizevi olay olup evin için güneşle doluncaya kadar. Sean Penn, ikiz kulelerin yıkılışını adeta sevinç verici, umut verici ve hastalıklı bir düzenin sona erip, sağlıklı bir düzenin başlangıcı olarak sunuyor.
11.Shohei Imamura – JAPONYA
Japon sinemasının yaşayan devi Imamura, seyirci için hazmı zor bir filmle, toplamayı kapatıyor. Imamura’nın filmi tüm insanlığa haykırıyor. “Onurlu savaş diye bir şey yoktur!”
11 Eylül
Yönetmenler: Youssef Chahine, Amos Gitai, Alejandro González Iñárritu, Shohei Imamura, Claude Lelouch, Ken Loach, Samira Makhmalbaf, Mira Nair , Idrissa Ouedraogo, Sean Penn, Danis Tanovic
Oyuncular: Emmanuelle Laborit, Maryam Karimi, Jérôme Horry, Nour El-Sherif, Dzana Pinjo, Ernest Borgnine, Keren Mor
Prodüksiyon Tasarımı: Stephanie Carroll, Wendy Samuels
Görüntü Yönetmenleri: Samuel Bayer, Luc Drion, Ebrahim Ghafori, Pierre-William Glenn, Yoav Kosh, Jorge Müller Silva , Mustafa Mustafic, Mohsen Nasr, Masakazu Oka, Declan Quinn, Nigel Willoughby
Sanat Yönetmeni Alain Brigand
Yapım Şirketleri: Studio Canal, Sixteen Films, Zeta Film
Türkiye Dağıtımı: Bir Film
Gösterim Tarihi: 5 Eylül 2003